Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.
W związku z pandemią COVID-19 znacząco wzrosło zainteresowanie wirusami, a przecież mnóstwo z nich jest stale obecnych wokół nas. Niemal każdy wielokrotnie chorował już na przeziębienie, a znaczna część także na grypę. Czy da się rozróżnić te dwie przypadłości? Co możemy stosować w warunkach domowych, aby wzmocnić swoją odporność?
Czym są infekcje wirusowe?
Wirusy to niewielkie cząstki zakaźne infekujące wszystkie formy życia, w tym zwierzęta, rośliny, a nawet bakterie i grzyby. Szacuje się, że jest ich 10 razy więcej niż bakterii, których liczba wynosi około 5 × 1030.1 Nie sposób więc poznać wszystkie.
Popularne przeziębienie wywoływane jest najczęściej przez rynowirusy (30–50%),koronawirusy (10–15%), wirusy grypy i grypy rzekomej, wirus RS (RSV), adenowirusy i enterowirusy, choć tak naprawdę czynnikiem sprawczym może byćponad 200 różnych wirusów. Kolejna częsta choroba wirusowa jest zakażeniem wirusem grypy, który może mieć kilka różnych typów (A,B i C).
Oprócz wyżej wymienionych schorzeń patogeny te mogą atakować niemal wszystkie tkanki i narządy naszego organizmu i w ten sposób powodować inne, poważne problemy – zaczynając od brodawek wirusowych na skórze, poprzez wirusowe zapalenie płuc czy wątroby, aż do wirusowego zakażenia mózgu.
Jak rozpoznać infekcję wirusową?
Choroba przeziębieniowa inaczej nazywana jest wirusowym zapaleniem nosa, gardła i zatok przynosowych. Nie zawsze jednak pojawiają się objawy z wszystkich tych struktur. Zasięg infekcji zależy przede wszystkim od zdolności układu odpornościowego danej osoby do jej zwalczania, od typu wirusa, obecności chorób przewlekłych czy wieku. Częstość występowania przeziębienia maleje wraz z wiekiem. Dzieci chorują nawet 2-3 razy częściej niż dorośli. Wiedzą o tym zwłaszcza rodzice kilkulatków, które niedawno zaczęły chodzić do żłobka lub przedszkola i przez to częściej chorują. Dotychczas przebywające głównie w domu, z tymi samymi osobami, spotykają nagle szereg innych dzieci i dorosłych, a wraz z nimi niespotykane dotąd wirusy, z którymi ich organizm uczy się walczyć.
Wśród objawów przeziębienia można wymienić:
- wodnisty katar, który w trakcie trwania infekcji zmienia się w gęstą wydzielinę (nieżyt nosa jest dominującą dolegliwością),
- stan podgorączkowy (częściej) lub gorączkę,
- ogólne osłabienie i uczucie rozbicia,
- dreszcze,
- ból mięśni i stawów,
- ból głowy,
- brak apetytu,
- upośledzenie węchu,
- ból gardła, chrypka, zaczerwienienie gardła,
- dyskomfort oczu, ich wysuszenie, a nawet zapalenie spojówek,
- suchy kaszel, który w trakcie trwania infekcji przeradza się w kaszel mokry.
Analizując te objawy można łatwo dojść do wniosku, że w większości występują również w przebiegu grypy. Rozróżnienie tych dwóch wirusowych schorzeń nie jest bowiem proste, nawet dla doświadczonego lekarza. Diagnozę grypy można postawić po otrzymaniu dodatniego wyniku wymazu z nosa i gardła lub ewentualnie po uzyskaniu pozytywnego wyniku w szybkim teście na obecność antygenu wirusa grypy. To rozpoznanie sugerująrównież nagłe pojawienie się gorączki, dreszczy, silnego ból mięśni, znacznego osłabienia oraz wystąpienie w kolejnych dniach bólu gardła, kaszlu i słabo nasilonego nieżytu nosa.
Zarówno przeziębienie jak i grypa w większości przypadków ustępują samoistnie do 7-10 dni. Kaszel może utrzymywać się dłużej, nawet do 8 tygodni, co ma związek z czasem potrzebnym na zregenerowanie uszkodzonego nabłonka dróg oddechowych.
Jak zwalczać infekcje wirusową? Sposoby zapobiegania i leczenia
Podstawową metodą zapobiegania grypie jest stosowanie szczepień ochronnych. Niestety dotychczas nie wytworzono szczepionki na przeziębienie, co z pewnością ma związek z ogromną liczbą patogenów je wywołujących.
Najlepszym sposobem działania immunostymulującego, czyli wzmacniającego naszą odporność, jest wysypianie się, zbilansowana dieta bogata w warzywa i owoce, nawodnienie organizmu, umiarkowana aktywność fizyczna, zmniejszenie czynników stresogennych oraz zaprzestanie palenia papierosów.
W trakcie przeziębienia lub grypy zalecane jest przyjmowanie witaminy C, ze względu na zwiększone zapotrzebowanie organizmu na ten związek. Jednym z jej zadań jest wpływanie na procesy związane z odpornością ustroju i działanie przeciwwirusowe. Szczególnie korzystne jest łączenie jej z rutozydem, który wspiera działanie witaminy, hamuje jej utlenianie się i poprawia jej wchłanianie w organizmie. Najlepiej jest zacząć przyjmować witaminę C z rutozydem od pierwszych dni choroby, aby jak najszybciej poczuć się lepiej i dojść do zdrowia. Warto również sięgnąć po środki z grupy Niesteroidowych Leków Przeciwzapalnych np. salicylamid, które wykazują efekt przeciwbólowy, przeciwgorączkowy i przeciwzapalny. Aktualnie na rynku dostępne są preparaty łączone, zawierające w swoim składzie salicylamid, kwas askorbowy oraz rutozyd. Zaleca się je stosować do zwalczania gorączki i bólu związanego z przeziębieniem lub grypą.
Osoby chore powinny szczególnie dbać o dietę, aby dostarczyć sobie odpowiednią ilość witamin, minerałów i innych, dobroczynnych składników. Jednym z najzdrowszych pokarmów jest czosnek.Szczególnie ten świeżo rozdrobniony (niepoddawany działaniu wysokiej temperatury) zawiera w sobie związek o nazwie allicyna, który posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwpierwotniakowe.
Miód podany około 30 minut przed snem zmniejsza intensywność nocnego kaszlu. Nie należy go jednak stosować u dzieci <1r.ż., ponieważ zwiększa ryzyko wystąpienia botulizmu u niemowląt.
Ciepłe (ale nie gorące) napoje, np. z sokiem malinowym, imbirem, miodem czy cytryną działają rozgrzewająco i stymulująco na wydzielanie śliny, co przyczynia się do łagodzenia bólu gardła.Imbir, a dokładniej gingerol zawarty w jego kłączu, wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Polecany jest szczególnie u osób cierpiących na choroby reumatyczne.
Lekarz Irena M. Wojtowicz
Powiązane artykuły:
Przeziębienie to wirus czy bakteria? >>
Jak wspierać organizm w walce z infekcją wirusową? >>
Jak odróżnić grypę od przeziębienia >>
Bibliografia:
- Wirusy, https://www.wikiwand.com/pl/Wirusy, data dostępu: 20.10.2022 r.
- Bienz K.A., Wirusologia ogólna, [w:] Heczko P.B., Pietrzyk A. (red.), Mikrobiologia lekarska, wyd. I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- Collier L., Oxford J., Wirusologia, wyd. II. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001.